Vakumlu kumlama,  basınçlı olan havanın vakum etkisinden yararlanmaktır. Basınçlı hava kumlama aparatının içinden geçirilerek tabancanın alt tarafından vakum yapılır. Basınçlı havanın yapmış olduğu kum etkisi ile emilen malzemelerin tabancanın içine hava ve kum katarak yüzey kısmına püskürtme işlemine vakumlu kumlama denir. Bu işlemin bir kabinde yapılması uygundur.

Özel filtre sistemi sayesinde yapılır. Kumlama kabinlerinde temel amaç, alt kısımda birikmiş olan kumun iç kısmından basınçlı havayı geçirerek kumlama tabancası ile emilerek dışarı püskürtülmesidir. Vakumlu kumlama kabini değişik ölçü sistemleri ile yapılan vakumlu kumlama sistemi ile çalışan kabinlerdir. Operatör, bir eli ile kumlayacağı malzemeyi diğer eli ile de kumlama tabancasını tutarak kumlama işlemini yapar. Havanın kontrolü ise ayak pedalı ile kontrol edilir.

Kumlama Nedir?

Kumlama, yüzey temizleme işlemlerinde kullanılan bir yöntemdir. Aynı zamanda kumlama, yüzeye aşındırıcıların belli hız ile püskürtülme olayıdır.  Çarpma esnasında aşındırıcı yüzeydeki tüm pürüzleri ve istenmeyen maddeleri kaldırıp temizler. Ülkemizde bu işlem yani kaplama öncesi temizlik yeni kullanılmaya başlanmıştır. Önceden kumlama,  deniz kumunun yüksek basınçla yüzeye fırlatılması işlemi olarak bilinirdi fakat sonradan farklı makinelerin tasarlanması ile sanayinin de gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bunun yanı sıra metalin zamanla aşınmaması için yani metalin ömrünü uzatmak için kullanılan bir yöntemdir.

Kumlama işlemi,  farklı şekilde aşındırıcılar ile yapılmaktadır. Metalin özünü ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Kumlaması tamamlanmış olan bir metalin korozyona karşı korunmasız bir haldedir. Kumlama işleminden sonra metali nemli bir ortama bırakırsanız bir iki saat sonra renk değişimine uğradığını görürsünüz. Bundan dolayı da kumlanmış olan metal çok kısa süre içinde korunarak boyanmalı ve metalin hava ile teması kesilmelidir. Bu işlemleri eğitimini almış profesyonel kişiler yapmalıdır.

Şunu da belirtmeliyiz ki kumlama ne kadar kaliteli olursa olsun, uzman kişilerce yapılmamış bir boya da en ufak bir noktanın hava ile teması halinde hava alan kısmın korozyona uğraması ve bunun da tüm metallere yayılması kaçınılmazdır. Bundan dolayı da boya işlemlerinin uzman kişilerce yapılması son derece önemli bir noktadır. Kumlama işleminin amacı boya olacak metalin kusursuz bir şekilde temizlenmesidir. Kumlama işlemi aynı bir zımparada olduğu gibi pürüzsüz olmalıdır.

Kumlamada Kullanılan Malzemeler Nelerdir?

Kumlama işleminde farklı türde aşındırıcı malzemeler kullanılmaktadır.  Bunlar cam veya metal esaslı olabilir. Kumlamada kullanılacak olan malzemeleri doğru seçmek çok önemlidir. Kumlama işlemlerinde nozul tutucu, nozul veya kumlama eldiveni gibi çeşitli malzemeler kullanılır. Kumlama sarf malzeme olarak ise kuvarz, çelik grid, cam kürecik gibi aşındırıcılar kullanılmaktadır.

Kumlama Öncesi ve Sonrası

Çeliğin oksijen ile temas ettiği zaman oksitlenme yapar. Yağmur veya deniz suyu gibi asitler bu oksitlenmeyi daha da arttırır. Biz buna kısaca paslanma işlemi deriz. Fakat paslanma basite alınacak veya önemsenmeyecek bir konu değildir. Pas, çeliğin dayanma gücünü kırarak zamanla çürümesine neden olur. Demir ve çelikten olan her şey çürüdüğünde zamanla kullanılamaz bir hal alır. Bunun önüne geçmek için de uygulanması gereken en temel nokta çelik ve metallerin önce kumlama sistemi ile yüzeyin pürüzsüz bir şekilde temizlenmesi gerekir. Yüzey boyaya hazır bir hale getirilmiş olur. Böylelikle de çelik ve metallerin oksitlenmesinin önüne geçilmiş olur.

Basınçlı Kumlama Nedir?

Kaplamadan önce yüzeyin pürüzlendirme işlemi diyebiliriz. Yüzeye kum, plastik medya, kayısı çekirdeği veya çelik bilya gib malzemelerin püskürtülmesi işlemidir.

Kumlama Yöntemleri

Kumlama yöntemleri, korozyon koruma işlemlerinden önce yapılan bir uygulamadır. Kumlama yöntemleri, kullanılan aşındırıcının püskürtme yöntemi ile açıklanır. Kumlama yöntemlerinde aşındırıcılar farklı sistemler ile püskürtülme yapılır. Eğer temizlik aşındırıcılar ile yapılacaksa temizlik olacak yüzey hedef alınarak yapılmalıdır. Bu yöntemleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

Kuru Aşındırıcı İle Kumlama Yöntemi

    • Aşındırıcı püskürterek yapılan temizlik
    • Basınçlı hava ile birlikte aşındırıcı yapılarak olan temizlik
    • Vakum emiş ya da aşındırıcı kumlama

Kuru Aşındırıcının İçine Nem Enjekte Ederek Kumlama Yöntemleri

    • Sıkışmış olan hava içine ıslak aşındırıcı karıştırarak yapılan kumlama yöntemi
    • Bulamaç şekilde yapılan aşındırıcı kumlama yöntemi
    • Basınçlı sıvı ile yapılan kumlama yöntemi

Kaplama yapılacak olan yüzeyler öncelikle kumlama yöntemi ile temizlenir. Yüzeylere kumlamadan sonra kaplama işlemi yapılırsa korozyona etkisine karşı daha dayanıklı bir hale getirilmiş olur.

Basınçlı ve Vakumlu Kumlama Karşılaştırması

    • Basınçlı kumlamada çalışma basıncı 5-8 bar iken vakumlu kumlama da 4-8 bardır.
    • Basınçlı kumlamada parça büyüklüğü her türlü parça kullanılırken, vakumlu kumlama da küçük parçalar kullanılır.
    • Basınçlı kumlamada kum ve hava çıkış hızı 200-250 m/sn iken, vakumlu kumlamada 65-100 m/sn’dir.
    • Basınçlı kumlamada kontrollü kumlama imkanı düşükken, vakumlu kumlamada ise kontrollü kumlama imkanı yüksektir.
    • Basınçlı kumlama yönteminde yatırım maliyeti yüksekken, vakumlu kumlamada düşüktür.
    • Basınçlı kumlama yönteminde seyyar kumlama imkanı varken vakumlu kumlama yönteminde seyyar kumlama imkanı yoktur.
    • Basınçlı kumlama yönteminde kumlama süresi hızlıyken vakumlu kumlama yönteminde bu süre yavaştır.
    • Basınçlı kumlama yönteminde kumlama etkisi fazlayken vakumlu kumlama yönteminde bu etki daha azdır.